Hapis cezasının ertelenmesi, Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında, belirli şartların sağlanması halinde mahkûmun cezasının infazının geçici olarak durdurulması veya başka bir yaptırıma çevrilmesi işlemidir. İzmir Avukat Kadir KARAKUŞ tarafından hazırlanan içerikte hapis cezasının ertelenmesi hakkında bilgilendirileceksiniz.
İçerikte Neler Var?
Hapis Cezasının Ertelenmesi Nedir?
Hapis cezasının ertelenmesi, mahkeme tarafından verilen hapis cezasının cezaevinde çekilmesinin belirli bir süre için geciktirilmesi anlamına gelir. Bu durumda, kişiye cezaevine girmeden cezasını tamamlayabilme fırsatı tanınır. Ancak bunun için belirli şartların yerine getirilmesi gerekir. Erteleme kararı verilen kişi, mahkemece belirlenen denetim süresi boyunca iyi haliyle hareket etmelidir. Bu süre içinde suç işlememesi, toplum kurallarına uyması ve kendisine verilen yükümlülükleri yerine getirmesi beklenir.
Eğer kişi bu denetim dönemini sorunsuz bir şekilde tamamlarsa, hapis cezası tamamen infaz edilmiş sayılır ve cezaevine girmesine gerek kalmaz. Bu uygulama, bireyin topluma kazandırılmasını desteklemeyi ve cezaevine girişi önleyerek yeniden suç işleme olasılığını azaltmayı amaçlar. Ancak, denetim süresi içinde şartlara uyulmazsa veya yeni bir suç işlenirse, erteleme kararı iptal edilebilir ve kişi cezaevine gönderilebilir. Hapis cezasının ertelenmesi, hem birey hem de toplum için bir fırsat sunarken, aynı zamanda sorumluluk gerektiren bir süreçtir. (Bkz.Tutuklama Nedenleri, Süresi ve Tutuklamaya İtiraz ) )
Hapis Cezasının Ertelenmesi Şartları
Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 51. maddesine göre, hapis cezasının ertelenmesi, belirli şartlar altında mahkûmun cezaevine girmeden cezasının infazının belirli bir süre için ertelenmesi ve bu süre içinde iyi hal göstermesi durumunda cezanın infaz edilmiş sayılması ya da hiç mahkûmiyet olmamış gibi kabul edilmesidir. Bu, hükümlüyü cezaevine koymadan cezanın caydırıcı etkisini sürdürmeyi amaçlayan bir infaz yöntemidir. İşte cezanın ertelenmesi için gereken şartlar, sade ve özgün bir şekilde:
- Hapis Cezası Olması
Erteleme, yalnızca hapis cezaları için geçerlidir. Adli para cezaları bu kapsama girmez. (Bkz. Girdi Çıktı Nedir?) - Cezanın Süresi
Hapis cezası 2 yıl veya daha az olmalıdır. 18 yaşını doldurmamış ya da 65 yaşını tamamlamış kişiler için bu süre 3 yıldır. Suçun kasten ya da taksirle işlenmesi fark etmez. Birden fazla ceza varsa, Yargıtay’a göre toplam süre bu sınırları aşmamalıdır. - Daha Önce Kasıtlı Suçtan Mahkûmiyet
Erteleme için:- Sanığın daha önce hiç suç işlememiş olması,
- Eğer suç işlediyse, bunun kasıtlı bir suç olmaması,
- Kasıtlı bir suçtan mahkûmiyeti varsa, bu cezanın 3 aydan fazla hapis cezası olmaması gerekir.
- Tekrar Suç İşlemeyeceği Kanaati
Hakim, yargılama sürecinde sanığın pişmanlık göstermesi ve tekrar suç işlemeyeceği konusunda olumlu bir kanaate varmalıdır. - Zararın Giderilmesi (İsteğe Bağlı)
Hakim, cezanın ertelenmesini, mağdurun veya kamunun zararının tamamen giderilmesi (örneğin, iade, eski hale getirme veya tazminat) şartına bağlayabilir. Bu durumda, zarar giderilene kadar hükümlü cezaevinde kalır; zarar giderilirse infaz hâkimi tarafından serbest bırakılır.
Bu şartlar sağlandığında, hapis cezası ertelenebilir ve hükümlü, belirlenen süre boyunca iyi hal gösterirse ceza infaz edilmiş sayılır.
Hangi hallerde ceza ertelenir?
Ceza infazının ertelenmesi, belirli özel durumlarda mahkûmun cezasının geçici olarak uygulanmaması anlamına gelir. Aşağıdaki hallerde cezının ertelenmesine karar verilebilir:
- Sağlık Sorunları: Mahkûmun ciddi bir hastalığı varsa ve bu durum cezaevinde tedavi edilemeyecekse, iyileşene kadar infaz ertelenebilir.
- Hamilelik veya Doğum: Hamile olan veya yeni doğum yapmış bir mahkûmun cezası, sağlık ve bebeğin bakımı için genellikle doğumdan sonra belirli bir süre ertelenir.
- Mahkûmun Talebi: Mahkûm, özel bir gerekçeyle (örneğin ailevi veya kişisel durumlar) infazın ertelenmesini talep edebilir ve mahkeme uygun görürse erteleme yapılabilir.
- Yaşamını Sürdürememe Durumu: Mahkûm, ceza infaz kurumunda kendi başına hayatını sürdüremeyecek durumdaysa (örneğin ağır engellilik veya yaşlılık nedeniyle), infaz ertelenebilir.
Bu düzenlemeler, hem mahkûmun temel haklarını korumayı hem de insani koşulları gözetmeyi amaçlar.
Hapis cezasının ertelenmesi kaç yıl sürer?
Hapis cezasının ertelenmesi durumunda, kişi için bir yıldan kısa, üç yıldan uzun olmayan bir denetim süresi belirlenir. Bu süre boyunca, kişi yeni bir suç işlemez ve kendisine verilen denetim yükümlülüklerini iyi niyetle, düzenli bir şekilde yerine getirirse, hapis cezası uygulanmış kabul edilir. Yani, kişi bu süreçte hem kanunlara uygun davranmalı hem de mahkeme tarafından belirlenen kurallara uymalıdır.
Örneğin, belirli bir süre boyunca denetimli serbestlik kapsamında takip edilebilir, belirli bir meslek ya da eğitim programına katılabilir veya başka yükümlülüklere tabi tutulabilir. Bu şartların yerine getirilmesi, kişinin cezasının fiilen çekilmiş sayılmasını sağlar ve hapis yatmaktan kurtulur. Ancak, denetim süresi içinde suç işlenmesi veya yükümlülüklere uyulmaması durumunda, erteleme kararı iptal edilebilir ve hapis cezası infaz edilebilir. Bu sistem, kişinin topluma kazandırılmasını ve cezadan ziyade rehabilite edilmesini amaçlar. Özetle, cezası ertelenen kişi, belirlenen süre boyunca hem suçtan uzak durmalı hem de iyi hal göstermelidir. Bu sayede, hapis cezası tamamen ortadan kalkar ve kişi özgürlüğüne kavuşur.
Hapis Cezasının Ertelenmesi Sicile İşler Mİ
Ceza ertelemesi, mahkûmiyet kararı verilen bir cezanın belirli şartlar altında infaz edilmesinden geçici olarak vazgeçilmesi anlamına gelir. Yani, kişi mahkûm edilmiş olsa da, cezası hemen uygulanmaz ve belirli bir denetim süreci başlar. Bu süreçte, kişi mahkeme tarafından belirlenen şartlara uyarsa, ceza tamamen infaz edilmeyebilir. Ancak, ceza ertelemesi kararı, bir mahkûmiyet kararına dayandığı için adli sicil kaydına işlenir.
Adli sicil kaydı, kişinin işlediği suçlar ve aldığı cezalarla ilgili resmi bir belgedir. Ceza ertelemesi durumunda, mahkûmiyet kararı adli sicilde yer alır; ancak cezanın ertelenmiş olduğu da belirtilir. Bu, kişinin sicilinde bir mahkûmiyetin var olduğunu gösterir, fakat cezanın infaz edilmediği bilgisiyle birlikte. Dolayısıyla, resmi işlemler veya iş başvuruları gibi durumlarda bu kayıt görünebilir. Ceza ertelemesi, kişinin hayatını kolaylaştıran bir uygulama olsa da, adli sicil kaydından tamamen kurtulmayı sağlamaz. Eğer denetim süresi sorunsuz tamamlanırsa, cezanın etkisi sınırlı kalabilir.
İzmir Barosuna Kayıtlı 16117 Sicil Numaralı Avukat Kadir KARAKUŞ olarak Kendi hukuk ve danışmanlık bürom olan Karakuş Hukuk ve Danışmanlık’ı kurarak, müvekkillerime kaliteli hizmet sunma misyonumu hayata geçirdim.
Her bir davaya özel çözümler üreterek, müvekkillerimin haklarını en iyi şekilde savunmayı amaçlıyorum.
Sizlere, hukuki konularda sağlam bir destek sunmak ve adalete ulaşmanız için çabalayan bir hukuk profesyoneli olarak, her zaman yanınızda olmaktan mutluluk duyarım.
